Erdoğan’la görüşme daha sonrası Putin ağzındaki baklayı sakladı

CesHef

Global Mod
Global Mod
Erdoğan’la görüşme daha sonrası Putin ağzındaki baklayı sakladı Erdoğan ve Putin’in uzun bir ortanın akabinde bir ortaya gelmesiyle birlikte ikili ilgilerin yanı sıra İdlib konusunda da değerli kararların alınabileceği yorumlarını da birlikteinde getirdi lakin toplantının akabinde Putin’in İdlib’i ağzına almaması dikkatlerden kaçmadı. Kanal 7 Ankara Temsilcisi ve Yenişafak Müellifi Mehmet Acet, Putin ve Erdoğan görüşmesinin İdlib sorunu üzerinde nasıl tesirler yarattığını ve Putin’in İdlib konusuna bakış açısını köşe yazısında aktardı:

yıllar evvel, yaptığımız sohbet sırasında bir Türk diplomat, Ruslarla iş tutmanın zorluğuna değinmek için şöyleki bir tanım yapmıştı:

“Önce kendi paylarını şöyleki bir ayırırlar. Oraya dokundurtmazlar. Müzakereyi kalan kısım üzerinde yürüterek alabileceklerini alırlar.”

Rusya ile ‘zor ilişkilerin’ Türkiye ismine en kuvvetli direnç noktasını bana kalırsa, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın, elinde tuttuğu kozları yerli yerince kullanmayı bilen, ‘çetin bir müzakereci’ olması oluşturuyor.

Dün Erdoğan ve Rusya Devlet Lideri Putin, Soçi’de kritik bir öbür görüşme için bir daha bir ortaya geldiler.

Görüşmenin başlangıcında yaptığı açıklamada Putin, şu biçimde bir söz kullandı:

“Erdoğan ile görüşmelerimiz her vakit sıkıntısız geçmiyor. Fakat ilgili kurum ve kuruluşlarımız uzlaşı bulabiliyor.”

Soçi doruğunda kıymetli gündem başlıklarından birinin İdlib krizi olacağı hayli öncesinden muhakkak olmuştu.

Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov, BM toplantıları için bulunduğu New York’ta yaptığı açıklamada, Türkiye’yi, İdlib’de teröristlerle terörist olmayanları gereğince ayrıştır-a-mamakla suçladıktan daha sonra Soçi doruğunda bu hususun gündeme geleceğini söylemişti.

İşin gerçeği Ruslar, İdlib’i ‘kendi hisseleri’ olarak görüyorlar.

O yüzden kendi en son senaryolarında orada Türkiye’ye yer olmadığı fikri üzerinden hareket ediyorlar.

Türkiye’nin oradaki varlığını muhafazası ve korumakta ısrar etmesi, şimdiye kadar bedel ödeme, şehitler verme kıymetine direnç göstermesi ve gerektiğinde elinin ağır olduğunu gösterebilmesi ile (Örneğin, Şubat 2020’de SİHA sürüleriyle rejim ögelerine verdirilen ağır kayıplar) mümkün olabildi.

Lavrov, Türkiye’yi teröristlerle terörist olmayanları ayırmamakla suçluyor ancak bu suçlama aslında bir retorikten ibaret.

her insanın bildiği üzere Ruslar, Suriye savaşına fiilen girdikleri Eylül 2015’ten bu yana ‘terörist’ olarak bilinen, tanınan kümelerden epey daha fazla, ölçülü muhalif olarak kabul edilen kümeleri vurdu.

Onu da geçtik, Rus uçaklarının ve rejim ögelerinin sivillerin bulunduğu okulları, hastaneleri, pazar yerlerini nasıl zalimce gaye aldığı bilinmeyen bir şey değil.

Dünkü buluşmanın başlangıcında yapılan açıklamaları referans alacak olursak, Putin’in, Suriye konusunda pazarlık yapmaya pek istekli olmadığı üzere bir tablo çıktı karşımıza.

Putin o açıklamalarında, Türk Akım’ın devreye girmesiyle Avrupa’daki doğalgaz pazarında yaşanan sallantılı devrin tersine Türkiye’nin kendini inançta hissettiğine değindi.

Karşılıklı ticaret hacminin büyümesinden kelam etti. Karabağ’daki işbirliğine de değindi ancak Suriye bahsine girmedi.

Bu durumda Putin’in niyetini anlayabilmek için tahminen iki ihtimalden kelam edilebilir:

1-
İdlib ve Suriye bahsinin nitekim de bu görüşmenin ana ekseni haline dönüşmesini istemediği için bu biçimde yapmış olabilir.

2-Fakat başka başlıklarda kendi ülkesi lehine bir grup sonuçlar elde etmesi halinde, Suriye ve İdlib belgesinde belirli bir pazarlık marjı yürütmek istemiş olabilir.

Soçi görüşmesinin başlangıcında yaptığı açıklamaya bakacak olursak, Erdoğan’ın kendi gündeminde ise önceliğin Suriye olduğu anlaşılabiliyordu:

“Özellikle şuna inanıyorum, bizim Türkiye-Rusya bağlarında her geçen gün epey daha güçlenerek devam etmemizde fazlaca büyük yararlar var. Suriye ile bağlantılı birlikte attığımız adımlar büyük ehemmiyet arz ediyor. Oranın da barışı bir daha Türkiye ve Rusya münasebetlerine bağlı.”

Soçi doruğu ile ilgili haberlerde, televizyon programlarında daima İdlib tartışıldı.

Hâlbuki bu toplantıda Rusya ismine verilmiş ancak tutulmamış birtakım kelamların Erdoğan tarafınca gündeme getirilmiş olması yüksek ihtimal.


Tepe öncesi Bloomberg’e açıklamalarda bulunan üst seviye bir Türk yetkilinin kelamlarından bunu anlıyoruz.

Hatırlayalım, Ekim 2019 Fırat’ın doğusunda Rasulayn ile Tel Abyad içindeki bölgeyi operasyonla kurtaran Türkiye, evvel ABD, devamında da Rusya ile müzakereler yürütmüş, mutabakatlar sağlamıştı.

Hem Rusya birebir vakitte ABD ile varılan o mutabakatlara bakılırsa, YPG, Türkiye sonundan 30 kilometre aşağıya çekilecekti.

Fakat bu olmadı.

Yani Ruslar bu bahiste kelamlarını yerine getirmediler.

Bloomberg’e konuşan Türk yetkili, Erdoğan’ın Putin’e o mutabakatta yer alan YPG ile ilgili hususu hatırlatacağı bilgisini vermiş.

O mutabakata nazaran ABD’nin çekilmesiyle Rusya’nın garantörlüğüne geçen Münbiç ve Tel Rıfat üzere bölgelerden YPG’nin çekilmesi gerekiyordu.

PKK’nın Suriye kolu olan YPG buralardan çekildi mi?

Hayır, çekilmedi.
 
Üst