Çin’in Sincan Bölgesi’nde bakılırsav yapan eski polisten Uygurlara azap itirafı Sincan’da misyon yapmış eski bir polis memuru ve Uygur Türkü eski tutuklu Abdulveli Eyüp, ABD yayın kuruluşu CNN’e verdikleri röportajda, Çin’in bölgedeki azınlıklara sistematik bir baskı uyguladığını ve azap ettiğini anlattı.
Sincan’da 10 yıl nazaranv yaptıktan daha sonra Çin’den kaçarak Avrupa’ya gelen eski polis memuru, nazaranvinin Sincan’daki Uygurları tutuklamak ve “suçlarını” itiraf ettirmek olduğunu söylemiş oldu.
Çin’de yaşayan akrabaları ve kendisiyle ilgili duyduğu güvenlik kaygısından dolayı isminin gizli tutulmasını isteyen ve “Ciang” olarak isimlendirilen eski polis “farklı farklı yollar uygulayarak Uygurlara azap ettiklerini” anlattı.
Ciang, “Bazıları güzel polisi, kimileri makus polisi oynuyordu. Onları dövdükten daha sonra sigara ikram ederdik.” tabirini kullandı.
Ortalarında bayanlar, 14 yaşlarında çocukların da olduğu yüzlerce etnik kökenliye azap ettiklerini belirten Ciang, kimi vakit başka mahkumlara tutuklanan Uygurlara tecavüz etme buyruğu verdiklerini söylemiş oldu.
Öteki yandan Pekin idaresi Sincan’da insan hakları ihlaline ait hakkındaki suçlamaları reddediyor.
Ciang birtakım durumlarda tutukluların cinsel organlarına elektrik vererek azap ettiklerini de aktardı.
Bunun yanı sıra Sincan’da misyon alan polislerin maaşlarının ikiye katlandığını söyleyen Ciang, tutukladığı şahısların “aşırılık yanlısı olup olmadığına” ait şunları söylemiş oldu:
“hiç biri. Sincan bir savaş bölgesi değil ve bu beşerler bizim yurttaşlarımız; yabancı, düşman değil.”
Ciang “bakılırsavini” yapmasaydı Çin hükümetinin kendisini de “terörist” ilan ederek tutuklayacağını belirtti.
Kendisine, azap ettiği tutuklulardan biri ile müsabakası halinde ne yapacağı sorulan Ciang, “Korkuyorum. Oradan ayrılırdım. Bu beşerlerle nasıl yüzleşeceğim? Kendimi hatalı hissederdim. Yalnızca asker de olsanız, olanlardan hâlâ sorumlusunuz. Evet buyrukları yerine getirmeniz gerekiyor. Lakin biroldukca insan bunu bir arada yaptı. Bundan biz sorumluyuz.”
Çalıştığı okulda Uygurca konuştuğu için 2013 yılında tutuklandığını söyleyen anaokulu öğretmeni Abdulveli Eyüp, ABD yayın kuruluşu CNN’le mülakatında, gözaltı merkezlerinde yaşadığı süreci anlattı.
Eyüp, tutuklandığında “kaplan sandalye” diye isimlendirilen azap araçları ile kendisine elektrik şoku uygulandığını ve coplarla dövüldüğünü söylemiş oldu. Polislerin kendisini casusluk ve ayrılıkçılık suçlaması ile gözaltına aldığını ve azap yaparak “suçunu itiraf etmesini” istediklerini belirtti.
Eyüp, tutuklandığı birinci gece, polis memurlarının buyruğuyla Çinli mahkumların etrafını çevreleyerek kendisine biroldukca defa tecavüz ettiğini söylemiş oldu.
Yeğeninin ortalarında olduğu hayli sayıda akrabasının da gözaltına alındığını aktaran Eyüp, “kızı üzere gördüğü” yeğeninin tutuklu bulunduğu merkezde öldüğünü söz etti.
Çinli yetkililer ise, Eyüp’ün yeğeninin gözaltındayken ölmediğini, organ yetmezliği niçiniyle tedavi gördüğü hastanede ömrünü kaybettiğini deklare etti.
15 ay tutuklu kaldıktan daha sonra “suçunu” itiraf ederek hür kalan ve Sincan’dan kaçan Eyüp, şu anda ailesi ile bir arada Norveç’te yaşıyor.
Kendisini tutuklayan polisleri ve işkencecileri affedebileceğini söyleyen Eyüp, “Onlardan nefret etmiyorum zira hepsi bu sistemin kurbanı.” dedi.
ÇİN’İN SİNCAN UYGUR ÖZERK BÖLGESİ’NDEKİ UYGULAMALARI
Çin’de son senelerda Uygur Türklerinin kimlik ve kültürlerine yönelik ihlaller insan hakları kuruluşları ve birfazlaca devlet tarafınca eleştiriliyor. Pekin’in “mesleki eğitim merkezleri” olarak isimlendirdiği, milletlerarası kamuoyunun ise “bir daha eğitim kampları” diye tanımladığı yerlerde, epey sayıda Uygur Türkü zorla tutuluyor.
Pekin idaresi, Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nde kaç kamp bulunduğuna, buralarda kaç kişinin olduğuna ve kelam konusu şahıslardan ne kadarının toplumsal hayata döndüğüne ait bilgi vermiyor.
BM ve öbür milletlerarası örgütler, kampların incelemeye açılması davetlerini bir dahalerken Çin, şu ana kadar kendi belirlediği birkaç kampın az sayıda yabancı diplomat ve basın mensubu tarafınca kısmen görülmesine müsaade verdi.
Çin makamları, BM yetkililerinin direkt bilgi almak maksadıyla bölgede serbestçe inceleme yapma talebini ise geri çeviriyor.
Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Vang Vınbin, daha evvel yaptığı açıklamada, Müslüman Uygur Türklerine yönelik keyfi gözaltı ve zorla çalıştırıldığına ait haberleri, “Çin aksisi güçlerce uydurulan palavra ve yanlış bilgiler” diye nitelemişti.
KAYNAK: AA
Sincan’da 10 yıl nazaranv yaptıktan daha sonra Çin’den kaçarak Avrupa’ya gelen eski polis memuru, nazaranvinin Sincan’daki Uygurları tutuklamak ve “suçlarını” itiraf ettirmek olduğunu söylemiş oldu.
Çin’de yaşayan akrabaları ve kendisiyle ilgili duyduğu güvenlik kaygısından dolayı isminin gizli tutulmasını isteyen ve “Ciang” olarak isimlendirilen eski polis “farklı farklı yollar uygulayarak Uygurlara azap ettiklerini” anlattı.
Ciang, “Bazıları güzel polisi, kimileri makus polisi oynuyordu. Onları dövdükten daha sonra sigara ikram ederdik.” tabirini kullandı.
Ortalarında bayanlar, 14 yaşlarında çocukların da olduğu yüzlerce etnik kökenliye azap ettiklerini belirten Ciang, kimi vakit başka mahkumlara tutuklanan Uygurlara tecavüz etme buyruğu verdiklerini söylemiş oldu.
Öteki yandan Pekin idaresi Sincan’da insan hakları ihlaline ait hakkındaki suçlamaları reddediyor.
Ciang birtakım durumlarda tutukluların cinsel organlarına elektrik vererek azap ettiklerini de aktardı.
Bunun yanı sıra Sincan’da misyon alan polislerin maaşlarının ikiye katlandığını söyleyen Ciang, tutukladığı şahısların “aşırılık yanlısı olup olmadığına” ait şunları söylemiş oldu:
“hiç biri. Sincan bir savaş bölgesi değil ve bu beşerler bizim yurttaşlarımız; yabancı, düşman değil.”
Ciang “bakılırsavini” yapmasaydı Çin hükümetinin kendisini de “terörist” ilan ederek tutuklayacağını belirtti.
Kendisine, azap ettiği tutuklulardan biri ile müsabakası halinde ne yapacağı sorulan Ciang, “Korkuyorum. Oradan ayrılırdım. Bu beşerlerle nasıl yüzleşeceğim? Kendimi hatalı hissederdim. Yalnızca asker de olsanız, olanlardan hâlâ sorumlusunuz. Evet buyrukları yerine getirmeniz gerekiyor. Lakin biroldukca insan bunu bir arada yaptı. Bundan biz sorumluyuz.”
Çalıştığı okulda Uygurca konuştuğu için 2013 yılında tutuklandığını söyleyen anaokulu öğretmeni Abdulveli Eyüp, ABD yayın kuruluşu CNN’le mülakatında, gözaltı merkezlerinde yaşadığı süreci anlattı.
Eyüp, tutuklandığında “kaplan sandalye” diye isimlendirilen azap araçları ile kendisine elektrik şoku uygulandığını ve coplarla dövüldüğünü söylemiş oldu. Polislerin kendisini casusluk ve ayrılıkçılık suçlaması ile gözaltına aldığını ve azap yaparak “suçunu itiraf etmesini” istediklerini belirtti.
Eyüp, tutuklandığı birinci gece, polis memurlarının buyruğuyla Çinli mahkumların etrafını çevreleyerek kendisine biroldukca defa tecavüz ettiğini söylemiş oldu.
Yeğeninin ortalarında olduğu hayli sayıda akrabasının da gözaltına alındığını aktaran Eyüp, “kızı üzere gördüğü” yeğeninin tutuklu bulunduğu merkezde öldüğünü söz etti.
Çinli yetkililer ise, Eyüp’ün yeğeninin gözaltındayken ölmediğini, organ yetmezliği niçiniyle tedavi gördüğü hastanede ömrünü kaybettiğini deklare etti.
15 ay tutuklu kaldıktan daha sonra “suçunu” itiraf ederek hür kalan ve Sincan’dan kaçan Eyüp, şu anda ailesi ile bir arada Norveç’te yaşıyor.
Kendisini tutuklayan polisleri ve işkencecileri affedebileceğini söyleyen Eyüp, “Onlardan nefret etmiyorum zira hepsi bu sistemin kurbanı.” dedi.
ÇİN’İN SİNCAN UYGUR ÖZERK BÖLGESİ’NDEKİ UYGULAMALARI
Çin’de son senelerda Uygur Türklerinin kimlik ve kültürlerine yönelik ihlaller insan hakları kuruluşları ve birfazlaca devlet tarafınca eleştiriliyor. Pekin’in “mesleki eğitim merkezleri” olarak isimlendirdiği, milletlerarası kamuoyunun ise “bir daha eğitim kampları” diye tanımladığı yerlerde, epey sayıda Uygur Türkü zorla tutuluyor.
Pekin idaresi, Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nde kaç kamp bulunduğuna, buralarda kaç kişinin olduğuna ve kelam konusu şahıslardan ne kadarının toplumsal hayata döndüğüne ait bilgi vermiyor.
BM ve öbür milletlerarası örgütler, kampların incelemeye açılması davetlerini bir dahalerken Çin, şu ana kadar kendi belirlediği birkaç kampın az sayıda yabancı diplomat ve basın mensubu tarafınca kısmen görülmesine müsaade verdi.
Çin makamları, BM yetkililerinin direkt bilgi almak maksadıyla bölgede serbestçe inceleme yapma talebini ise geri çeviriyor.
Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Vang Vınbin, daha evvel yaptığı açıklamada, Müslüman Uygur Türklerine yönelik keyfi gözaltı ve zorla çalıştırıldığına ait haberleri, “Çin aksisi güçlerce uydurulan palavra ve yanlış bilgiler” diye nitelemişti.
KAYNAK: AA