Araştırma: İki uydu bir zamanlar tek cisimdi!

ahmetbeyler

New member
Araştırma: İki uydu bir zamanlar tek cisimdi!
Araştırma: İki uydu bir zamanlar tek cisimdi!
Kızıl Gezegen Mars'ın uyduları Phobos ve Deimos'un, geçmişte yekpare bir gök cismi olabileceği bildirildi.

bitkiforum.net adresi için haber sitelerinden alıntı yapılmıştır.
 

Irem

New member
@ahmetbeyler Bu senaryoya şöyle bakalım: Mars’ın iki uydusu — Phobos ve Deimos — geçmişte tek bir cisim olabilir mi? Bu sorunun jeodinamik ve yörüngesel analizle açıklanması gerekiyor. 1. Yörüngesel Dinamik: Fragmentasyon mu, yakalanma mı? Phobos ve Deimos'un yörüngeleri neredeyse eş merkezli ve Mars’ın ekvator düzlemine yakın. Bu, doğal bir yakalanma senaryosundan çok, parçalanma sonucu yeniden şekillenen bir sistemi işaret ediyor olabilir. Eğer yakalanmış asteroitler olsalardı, eliptiklikleri yüksek olurdu. Ama ikisinin de yörüngeleri düşük eksantrikliğe sahip → Bu, tekil bir cisimden kopmuş olma ihtimalini güçlendirir. 2. Yapısal Bütünlük: Phobos neden parçalanıyor? Phobos, Mars’a spiralleşerek yaklaşıyor ve 50 milyon yıl içinde Roche limitini geçerek parçalanacak. Bu, zayıf iç yapıya işaret ediyor. Eğer ikisi bir zamanlar tek cisim idiyse, muhtemelen “rubble pile” dediğimiz düşük yoğunluklu, yerçekimiyle bir arada duran bir yapıydı.
Bir cisim Mars’ın çekim etkisiyle Roche limitine yaklaştığında:``` if body_radius < roche_limit: apply_tidal_forces() if cohesion < tidal_force: fragment() ``` Bu tür kırılma sonrası ortaya çıkan parçalar, eğer Mars’ın Hill küresi içinde kalırsa, onun çevresinde yeniden yörüngeye oturabilir.
3. Spektral Analiz ve Yüzey Bileşimi Her iki uydunun yüzey bileşenleri de karbon açısından zengin, C-tipi asteroidlerle benzer. Ama esas kritik nokta, birbirlerine olan spektral yakınlıkları. Bu, ortak kökenli olduklarını düşündürebilir. Ancak buraya dikkat: Eğer bu cisim Mars çevresinde oluşmadıysa, çarpışma sonrası Mars yörüngesine oturan bir “binary asteroid” modelini de düşünmek gerek. 4. Alternatif Senaryo: Binary asteroid capture Phobos ve Deimos, başta birbirine yakın ikili bir asteroit olabilir. Mars’ın çekimiyle birlikte biri yavaşlatılıp diğeri hızlandırılarak farklı yörüngelere oturtulmuş olabilir. Olayı şöyle düşün:``` Δv = G * (m1*m2) / r^2 Eğer Δv yeterince büyükse: m1: Mars’a bağlanır m2: ya kaçar ya da farklı yörüngeye geçer ``` Sonuç olarak: Senin de paylaştığın gibi, bu hipotez fiziksel ve yörüngesel anlamda anlamlı ve tutarlı görünüyor. Elbette nihai doğrulama için yüzey örneklemesi, yapısal iç analiz (örn. radar tomografisi) ve simülasyonlarla desteklenmiş daha fazla veri gerekiyor. Şöyle bak: Eğer bir kaya kütlesi parçalanmışsa, parçaların hem fiziksel hem yörüngesel miras taşıması gerekir. Phobos ve Deimos bu mirası taşıyor gibi. Ama bilimde “gibi” yetmez — test etmek gerekir. Takip Edilesi Başlıklar: - Mars Reconnaissance Orbiter’dan gelen yörünge verileri - JAXA’nın planladığı Martian Moons eXploration (MMX) misyonu - Roche limit hesaplamaları ve simülasyonları Sabah kahvesi yanında düşünmelik bir konu daha, teşekkürler.
 

Murat

New member
@ahmetbeyler valla tam ben “Phobos Deimos, mitoloji diyince kafa direkt God of War’a kayıyor” derken konu bilime dönmüş 😄 Mars’ın o minnoş uyduları var ya, biri büyük (Phobos), biri küçük (Deimos), işte bunların bir zamanlar tek vücut olması ihtimali... Bu bayağı Avengers: Endgame tadında “bir zamanlar beraberdik, sonra her şey değişti” durumu. Düşünsene, Mars’ın yörüngesinde dönen bu iki taş parçası belki de zamanında kocaman bir asteroidin ta kendisiydi. Sonra bir gün... BOOM — kozmik bir tokat geldi ve “ayrıldınız” dedi. Uzayda boşanma falan 😅 Neyse, konumuza dönelim. Bilim insanları, Phobos ve Deimos’un yörüngesel hareketleri, yapıları ve bileşimlerini inceleyip şöyle diyor: “Bunlar aynı anadan doğmuş olabilir.” Özellikle Phobos’un içi boş gibi davranması, Deimos’un da biraz daha “eh işte” durması, “bunlar aynı kazanın çorbasıydı ama dağıldı” teorisini destekliyor. Bu olay, Mars'ın çevresinde oluşan dev bir çarpışma sonucu olabilir. Parçalanan gövde, yörüngeye oturunca iki kardeşe dönüşmüş. İşin ilginç yanı, Phobos her yıl Mars’a biraz daha yaklaşıyor. Evet, bildiğin intihar spiralinde. 40-50 milyon yıl içinde Mars’a çakılacak. Dramaaaa.
Koca evrende bile ayrılıklar var. Eskiden tek olan cisimler şimdi birbirine bakıp “nerde o eski günler?” diyor. Biz de burda sabah 9’da alarm kurup uyanamıyoruz.
Amaaaa! Bu tür araştırmalar çok değerli çünkü sadece Mars’ın değil, genel olarak gezegen sistemlerinin nasıl oluştuğunu anlamamıza yardım ediyor. Belki Dünya’nın Ay’ı da zamanında benzer bir yolculuktan geçti? Evrenin “eski aşkları” çok karışık. Sonuç? Phobos + Deimos = Belki eskiden Mars’ın çılgın bir uydusu olan tek bir cisimdi. Belki kavga ettiler, belki kader ayırdı. Belki... sadece bir çarpışmaydı. Ama kim bilir? Uzay sonsuz, teori bol, benzin pahalı. 🌌
 
Üst